Veerkracht en coping
Van klanten krijgen we de laatste tijd vaker de vraag wat nu eigenlijk het verschil is tussen veerkracht en coping. Je bent toch veerkrachtig als je goed met moeilijke situaties kunt omgaan? Wat is dan eigenlijk het verschil?
Het leek me leuk om hier een blog aan te wijden.
Verschil coping en veerkracht
Coping
Psychologen noemen de manier waarop je geneigd bent om om te gaan met stressvolle omstandigheden en tegenslagen, je ‘copingstijl’. Coping is afgeleid van het Engelse begrip ’to cope with’ wat letterlijk betekent ‘kunnen omgaan met of opgewassen zijn tegen’. Het effect dat een probleem op je heeft, wordt grotendeels bepaald door je copingstijl. Waarschijnlijk heb je meerdere copingstijlen die je gebruikt, al zal er waarschijnlijk één favoriete stijl zijn die het beste bij je past. Het kunnen inzetten van verschillende copingstijlen kan handig zijn, omdat geen enkele copingstijl altijd effectief is. Sommige copingstijlen zorgen ervoor dat je je op de korte termijn beter voelt, maar lossen het probleem op de langere termijn niet op.
Er zijn dus verschillen stijlen in hoe je kunt omgaan met een probleem.
In de psychologie wordt een onderscheid gemaakt tussen probleemgerichte en emotiegerichte coping en tussen actieve en passieve coping. Bij probleemgerichte coping probeer je het probleem op te lossen, bij emotiegerichte coping probeer je de gevoelens die het probleem veroorzaken, te veranderen. Het kan helpen om je meer bewust te worden van de copingstijlen die je gebruikt. Als een probleem je blijft dwarszitten of als je maar niet verder komt met iets, probeer er dan eens op een andere manier mee om te gaan. Gedragsverandering is over het algemeen niet makkelijk, maar door je meer bewust te worden van je eigen copingstijlen zet je een belangrijke eerste stap. In een bepaalde copingstijl kan gebruikgemaakt worden van een veelheid aan mechanismen. Een veelgebruikte indeling is:
- Actief aanpakken en oplossen: Bij deze stijl ga je na wat de verschillende mogelijkheden zijn om het probleem op te lossen en maakt hieruit een keuze. Bij een moeilijk probleem deel je het op in delen die je één voor één aanpakt. Vaak is dit een effectieve copingstijl, behalve wanneer het gaat om een probleem dat gewoon niet op te lossen is, zoals het overlijden van een dierbare vriend. Op zulke momenten is emotiegerichte coping van belang, zoals bijvoorbeeld de volgende stijlen:
- Verdoven: Bij deze stijl sla je op de vlucht voor het probleem of de tegenslag. Je pakt het niet aan, maar zoekt een vorm van troost. Dat kan bijvoorbeeld door hard te werken of door drank, drugs, sigaretten of seks. Dit kan een effectief zijn als er bijvoorbeeld iets gebeurt dat je overweldigt, maar je niets aan de situatie kunt veranderen. Op lange termijn is deze stijl weinig effectief, omdat je er verslaafd aan kunt raken
- Vermijden: Het probleem wordt ontkend en vermeden. Je doet alsof het probleem er niet is en duikt ervoor weg. Meestal niet de meest effectieve copingstijl op lange termijn
- Sociale steun zoeken: Je zoekt steun bij anderen of je vraagt hulp om het probleem samen met anderen op te lossen. Over het algemeen werkt deze stijl goed
- Passief reageren: Je piekert, geeft jezelf de schuld en twijfelt aan jezelf. Je voelt je machteloos en hebt het idee dat je niets aan de situatie kunt doen en onderneemt dan ook helemaal niets. Deze copingstijl lijkt op vermijding, met als verschil dat er bij vermijding niet over het probleem wordt nagedacht. Je zou zeggen dat deze stijl eigenlijk nooit effectief is, maar soms werkt het wel. Immers, sommige problemen lossen vanzelf op
- Het uiten van je emoties: Deze copingstijl voelt voor jezelf vaak als een opluchting maar lang niet altijd voor je omgeving. Want misschien gooi jij je spanning, frustratie of boosheid eruit terwijl je je soms agressief of asociaal gedraagt. Maar dit is over het algemeen wel een betere manier om je emoties weer onder controle te krijgen dan door emoties te onderdrukken
- Geruststellende gedachten: Je houdt jezelf voor dat alles vanzelf wel goedkomt en dat anderen het nog veel zwaarder hebben, dat er ook positieve kanten aan de situatie zitten of dat een hogere macht het zo heeft bedoeld. Dit is over het algemeen een goede copingstijl, omdat je hiermee jezelf kalmeert. Wanneer in een bepaalde situatie juist snel actie vereist is, is het natuurlijk niet effectief.
Veerkracht
Veerkracht is de capaciteit om je aan te passen en welzijn te bereiken, in omstandigheden die bedreigend kunnen zijn. Veerkracht is deels aangeboren en is vrij constant gedurende iemands leven, maar kan afnemen door gebeurtenissen die een beslag leggen op je veerkracht. Denk hierbij aan verandering in werk of privé.
Het gaat er in de basis om dat je veerkracht behoudt door effectieve copingstijlen toe te passen. Zo kan overmatig ‘verdoving zoeken’ je veerkracht ondermijnen.
Veerkracht gaat dus om het behoudt van een capaciteit om je aan te passen om welzijn te bereiken. Dat DOE je door effectieve copingstijlen toe te passen. In coaching trainen we mensen om effectieve copingstijlen toe te passen en veerkrachtig te blijven.
Meer weten over de coachingstrajecten van Brainwave? Leg contact via hallo@brainwave.nu of bel naar 06-45458838 en vraag naar Karin Eikmans.
