Job Demands-Resources Model: voorspeller voor burn-out
In de maand april besteden we, bij Brainwave, in het bijzonder aandacht aan (verzuim)preventie. Op 14 april was het de Dag van de Preventie. Wij vinden preventie zo belangrijk dat we er maar de Maand van de Preventie van gemaakt hebben!
In dit blog aandacht voor het JD-R Model wat in kaart brengt wat de balans is tussen werkeisen en energiebronnen. Het model heeft een voorspellende waarde voor stressklachten, overspannenheid en burn-out en dus……verzuim.
Het Job Demands-Resources Model is een veelgebruikt model om de relaties tussen werkkenmerken en werkuitkomsten te bestuderen. Het model veronderstelt dat hoge werkeisen (job demands) leiden tot stressreacties en ongezondheid. Dat noemen we het uitputtingsproces. Het beschikken over veel energiebronnen (job resources) leidt tot hogere motivatie en productiviteit. Dat is het motivationele proces.
Het JD-R Model stelt dat er twee processen een rol spelen bij het ontstaan van burn-out. Ten eerste: als iemand moet presteren onder grote druk (hoge werkeisen) dan kan dat leiden tot vermoeidheid en irritatie. Het is belangrijk dat iemand voldoende herstelt na inspanning. Als een werknemer dat niet doet of die kans niet krijgt, dan staat de werknemer continu onder druk wat kan leiden tot mentale – en lichamelijke uitputting. Dat zijn de energetische elementen van burn-out. Ten tweede: een gebrek aan energiebronnen leidt ertoe dat een werknemer niet goed kan inspelen op de werkeisen, waardoor doelen niet bereikt worden. Dit kan weer leiden tot mentale afstand tot het werk. We merken dan dat een werknemer steeds cynischer wordt over het werk (“het gaat toch niet lukken…..waarom doen we dit eigenlijk!”). Met andere woorden: het motivationele proces van werk staat onder druk.
Burn-out heeft dus twee componenten: een uitputtingscomponent en een motivationele component. Als beide componenten onder druk staan, wordt de kans op burn-out groter.
Maar weet je wat nou zo mooi is?
We weten dat energiebronnen een effect hebben op de uitputting die door werkeisen veroorzaakt worden. Met andere woorden: een medewerker met voldoende energiebronnen kan deze gebruiken om het effect van werkeisen op uitputting te verlagen!
Het is dus heel belangrijk om goed in de gaten te houden met welke werkeisen je te maken hebt en welke energiebronnen je kunt aanwenden om werkeisen beter te managen. Dan kun je burn-out voorkomen en ben je veerkrachtiger aan het werk.
Wil je aan de slag hoe je een betere balans krijgt tussen werkeisen en hulpbronnen om stressklachten te voorkomen of aan te pakken? Leg contact via hallo@brainwave.nu of bel onze psycholoog, Karin Eikmans, op 06-45458838 voor meer informatie.
