Verbinding
In de Week van de Werkstress (13 t/m 17 november 2023) is Verbinding het thema. Op de website https://www.wvdws.nl wordt dat thema als volgt geïntroduceerd: (ver)binding; hoe maak je die in een wereld waarin juist veel meer op afstand gebeurt? Hoe blijf je aangesloten, bij je collega’s, bij je organisatie, bij de maatschappij of misschien zelf op de arbeidsmarkt? (Ver)binding maakt dat je ziet en gezien wordt. Essentieel in een werkwereld waar steeds meer eenzaamheid en werkdruk ervaren wordt.
Verbinding in het digitale tijdperk
Een voorbeeld van hoe het thema verbinding leeft in een team. “Een teamtraject na afloop van corona, een periode waarin hard is gewerkt en veel is gebeurd in dit team. Er is zeker een aanslag gepleegd op de mentale gezondheid van dit team. Met als meest recente verandering dat het team onderdeel is geworden van een grotere afdeling. Over zo’n verandering valt veel te zeggen, maar we lichten het thema Verbinding binnen dit team eruit, gezien het thema van de Week van de Werkstress.
Een deel van het team spreekt uit een sterke behoefte te hebben om terug te gaan naar hoe het was in het team voor Corona. Voor hun is verbinding samen – fysiek – op kantoor zijn, even tijd hebben voor een praatje, de gelegenheid hebben om hulp te vragen bij een probleem en dan meteen een antwoord krijgen. Zij geven aan dat ze deze verbinding niet ervaren via Teams. Een keer per week houdt het team een check in.
Een aantal andere collega’s geven aan die behoefte niet delen. Zij zijn blij met de mogelijkheid van het thuiswerken en dat ze alleen naar kantoor hoeven te komen als het nodig is voor de klant. Het scheelt reistijd en maakt het makkelijker om flexibel te zijn in de opvang van kinderen. Hier botst de behoefte aan verbinding met een andere waarde: autonomie. De vrijheid hebben om zelf invulling te geven aan je werkdagen. Er ontstaat een impasse.”
Resilience in organisaties
Resilience in organisaties wordt in managementliteratuur op twee manieren beschreven. Als aanpassingsvermogen/wendbaarheid en als veerkracht/weerbaarheid. Risicomanagement plus – aandacht voor het behouden en herstellen van het bestaande is hoe veerkracht en weerbaarheid worden beschreven. Het is een statisch perspectief. Net zolang volhouden totdat de situatie weer wordt zoals het was.
Het vinden van een nieuw evenwicht, een dynamisch perspectief, heeft aandacht voor aanpassingsvermogen en wendbaarheid. Het is gericht op het vinden van een nieuw normaal. (L. Van der Sluis, Talent in bedrijf, H. 8) Een term die veel weerstand oproept. En toch is het wel een juiste term om te beschrijven wat er ook nodig is. Want misschien is het zo dat er meer eenzaamheid is en meer werkdruk en meer individualisering. Maar is dat slecht? Of zijn we er slecht in om ons erop in te stellen?
Voor beide behoeften uit het voorbeeld is wat zeggen. Maar erover in gesprek gaan lijkt te voelen als een lose-lose. Ofwel de oude medewerker moet zich maar voegen en een beetje werken aan zijn digitale vaardigheid. Of de beleidsregels moeten gevolgd worden en iedereen moet drie dagen naar kantoor komen. Deze impasse is het gevolg van de gedachte dat er nu, meteen duidelijkheid moet komen en een oplossing moet komen. Dat de verandering vastgelegd wordt.
Terwijl een onderdeel in het proces van veranderen ook is dat de teamleden het ongemak van onduidelijkheid leren verdragen. Dat het verleden nog niet weg is en de toekomst nog niet gecreëerd. Deze tussentijd biedt ruimte om de oude vorm los te laten, op te laten lossen, te behouden wat van waarde is en toe te staan dat er een nieuwe vorm kan ontstaan. Veranderen is een werkwoord.
Teams en organisaties die op deze manier kunnen leren en transformeren zijn wendbaarder en weerbaarder. Zij zijn beter in staat zichzelf te verhouden tot de interne en externe veranderingen die nu eenmaal plaatsvinden. Dit stelt ze in staat de behoefte aan verbinding en autonomie met elkaar te balanceren. Wat bijdraagt aan de medewerkerstevredenheid en daarmee aan het behoud van vitale medewerkers op de langere termijn.
