Dopamine op vakantie? Ja graag!
Vakantie is het uitgelezen moment om je hoofd leeg te maken, te ontspannen en te reflecteren. En Dopamine op vakantie? Ja graag! Maar gaat ontspannen samen met dopamine?
Deze meivakantie was ik een week aan de kust van Turkije, een prachtig gebied waar alles in het teken staat van zon, zee en strand. En natuurlijk commercie en vermaak. Ik was met mijn puberkinderen in een ultra all-inclusief resort. Alles was tot in de puntjes verzorgt en voor de prijs hoef je het ook niet te laten! Wat wil je nog meer?
Iedereen vult zijn vakantie anders in
Wat mij opviel tijdens de vakantie is dat het moeilijk is mijn telefoon weg te leggen, moeilijk om in ruststand te blijven op mijn strandbedje. En ik ben niet de enige: zo’n all inclusive resort is gemaakt om mensen te vermaken. Het ene dopamineshot na de andere wordt in je gepompt: animatie voor groot en klein, allerlei soorten eten voorhanden, alle drankjes die je je maar wensen kan, zoete en hartige snacks en zelfs aan de nicotine behoefte werd voldaan met een shisha-bar. Daarnaast hebben ze in Turkije een immens aanbod van nep-merkkleding. Je moet verbluffend sterk in je schoenen staan om je niet te laten verleiden. En… Waarom zou ik me niet laten verleiden?? Goede vraag. Waarom niet?
Met al het bovenstaande is helemaal niets mis, zeker niet als je maar een weekje op vakantie bent. Tegelijkertijd: een gezonde dosis aan dopamine krijg je als je moeite moet doen voor het resultaat. Denk maar aan “no pain, no gain”:
Dopamine in balans
Merk jij tijdens je vakantie en je dagelijkse leven het onderstaande, dan zit het wel goed met je dopamine.
- Focus
- Motivatie
- Creatief
- Genieten van kleine dingen
- Geduldig
- Productief
- Doorzettingsvermogen
Merk je het onderstaande (zie ook infographic), probeer dan je dopaminejacht drastisch te verminderen:
- Snel afgeleid
- Korte spanningsboog
- Weinig motivatie
- Verslaafd aan prikkels
- Leven voelt saai
- Je voelt je down
- Je stelt dingen uit
Je hebt een overload aan dopamine en hebt vooral behoefte aan meer, maar hoe meer dopamine, hoe meer je lichaam wil.
Hoe herstel je op vakantie?
Ontspannen
Laten we beginnen met ‘ontspannen’. Wat is dat eigenlijk? Ontspannen houdt in dat zowel je lichaam als je geest tot rust komen, er is minder of geen spanning aanwezig. Dat gevoel dat een kat uitstraalt als hij ligt te slapen. Dat gevoel dat je hebt als je niets hoeft, niets nodig hebt en toch tevreden bent. Als dat op vakantie niet lukt? Waar dan wel?
Wil je ontspanning in je lichaam, dan is alcohol echt een ontspanningskiller. We denken dat alcohol ontspant, maar dat doet het niet. Je lichaam is namelijk de giftige stof aan het afbreken, in plaats van herstellen. Wat kun je dan doen? Drink niet of met mate.
Je hoofd leeg maken
Wat houdt dat dan in? Als je na drukke werkweken vol met actie, planningen en prestatiedrang op je bedje naast het zwembad ligt, hoe zet je dan dat hoofd uit? En wat is dat dan eigenlijk? Gedachten komen en gaan, daar heb je heel weinig invloed op, maar hoe je er mee omgaat is een tweede.
Wil je je hoofd leegmaken, dan is constant vermaak geen goed idee. Je creativiteit daalt tot een nulpunt en je ongeduld is voelbaar. Wat kun je wel doen? Maak een mooie wandeling, ga lekker zwemmen in de zee, lees een echt boek.
Wil je even niets hoeven en geen prestatiedrang voelen en ben je gevoelig voor uiterlijk (zoals mijn tieners) dan zijn de winkeltjes heel verleidelijk en is het lastig niet de beste prijs en beste fake te willen scoren. Shoppen verhoogt je dopamine, maar had je het echt nodig? Wat dan wel? Bedenk van tevoren wat je wilt kopen, maar er een zoektocht (pain) van, de aanschaf is de beloning (gain). Koop niets dat voor je neus ligt, omdat het zo goedkoop is.
Reflecteren
Met reflecteren kijk je terug op de afgelopen tijd. Hoe gaat het met jou? Hoe gaat het met werk? Hoe gaat het privé? Als je ontspannen bent en je hoofd is leeg van onnodige gedachten, dan is er ruimte voor reflectie en creativiteit. Voor reflectie heb je ook bewustzijn nodig (geen alcohol) en aanwezigheid in het moment en in je lichaam (geen telefoon of vermaak). Ga het gesprek aan met je medevakantievierders, schrijf in een dagboek of probeer eens een lange wandeling.
Verbinding
Vakantie is bij uitstek de tijd om weer te verbinden met je gezin of vrienden. Je hebt onbeperkt de tijd voor elkaar en er zijn geen obstakels als werk of verplichtingen. Zeker in een een all-inclusive resort, je wordt op handen en voeten bediend.
Wil je verbinding met je gezin of vrienden, dan is een telefoon echt een no-go. Wat wel, tja, laat je telefoon eens op je kamer. Mis je hem? Dan moet je hem vaker achterlaten!
Vakantie geniet ervan
Natuurlijk is het vooral belangrijk om te genieten van je vakantie. En niet iedereen gaat naar een all-inclusive resort. Deel met ons je ervaringen van genieten en tegelijkertijd ontspannen op vakantie!
Met dank aan het boekje “het dopamine-effect” van Paul Smit.
