Brainwave
Brainwave

Vakantiestress

Vakantiestress

Herken je dit?
 
De zomervakantie komt eraan, deadlines op het werk, to do lijstjes afvinken, laatste meetings en overdracht, de kinderen nog de laatste dingen op school waar je als ouder verwacht wordt je gezicht te laten zien. Een eindeloze stroom aan dingen die ‘nog even’ weggewerkt moeten worden.  
 
Het kan voelen alsof je overgeleverd bent aan wat je omgeving van je vraagt. Je baas wil iets van je, je partner wil iets van je, je kind wil iets van je en het gaat maar door. Dat levert stress op en dat kun je dan in de vakantieperiode weer even laten gaan. Maar hoe mooi zou het zijn als je gedurende het jaar veerkrachtig en vitaal blijft en je niet het gevoel hoeft te hebben dat de deadlines zich voor een vakantie opstapelen en je onrustig wordt?
 
Stress en je eigen gedachtes
In een eerdere blog beschreven we al dat het ervaren van stress alles te maken heeft met gedachtes over de situatie waarin de stress ervaren wordt. Als je bij een specifieke situatie negatieve gedachtes hebt en je denkt dat je de situatie niet de baas bent, dan ga je steeds meer negatieve stress ervaren bij die specifieke situatie. Benader je de situatie positief en denk je dat je de situatie kunt managen, dan word je reactie veel functioneler: je pakt de situatie aan en je ervaart zelfs kortdurend positieve stress omdat je de situatie goed hebt aangepakt. 
 
Het omgaan met vakantiestress heeft dus te maken met het managen van je gedachtes. Maar er is ook nog een andere insteek!
 
Cirkel van invloed
Bij Brainwave gebruiken we vaak De cirkel van Invloed van Covey als mensen zich melden met klachten als overprikkeling en stress door alle vragen die op hen afgevuurd worden. Mensen vinden het soms lastig om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen keuzes. Ze hebben het gevoel dat ze afhankelijk zijn van hun omgeving en omstandigheden. 
 
Het boek De zeven eigenschappen van effectief leiderschap van Covey kwam in 1989 uit. In dit boek wordt beschreven hoe je door middel van zeven eigenschappen meer grip kunt krijgen op je leven. De eerste eigenschap is Proactiviteit. Bij deze eigenschap presenteerde Covey twee cirkels: de cirkel van betrokkenheid en de cirkel van invloed. De cirkel van betrokkenheid bevat alle zaken waarbij we emotioneel of mentaal in meer of mindere mate betrokken zijn. Binnen de cirkel van betrokkenheid bevindt zich de cirkel van invloed. Deze cirkel bevat alle zaken waar we wat over te zeggen hebben, waar we invloed op kunnen uitoefenen. 

 

Heel vaak zijn we bij dingen betrokken, waarop we helemaal geen invloed kunnen uitoefenen. Denk aan een project waar je bij betrokken bent. De besluiten die genomen moeten worden in dit project worden genomen door iemand anders. Jij hebt er geen invloed op en toch moet je mee in het verschuiven van deadlines enzovoort. Je kunt je daar erg druk over maken en je hebt daar stress van, maar ja…je hebt geen invloed op de besluitvorming. Waar je WEL invloed op hebt is de last die je ondervindt van de steeds weer verschuivende deadlines. Daar kun je een gesprek over voeren met collega’s en jij kunt aangeven hoe jij dat anders wilt.  
 
Proactieve mensen maken zelf keuzes op basis van wat zij belangrijk vinden. Reactieve mensen worden daarentegen beïnvloedt door hun omstandigheden en maken keuzes op basis van wat deze omstandigheden zijn. Reactieve mensen richten zich meer op de cirkel van betrokkenheid, proactieve mensen meer op de cirkel van invloed. Wat zou er gebeuren als je gedurende het jaar bewuste keuzes maakt in wat je wel doet en wat je vooral NIET doet. Dat je je NIET laat verleiden in te haken op wat je omgeving allemaal van je wil (en waar je geen invloed op kunt uitoefenen). Dat jij zelf aan het roer staat van jouw keuzes en dat je steeds beter wordt in NEE zeggen. Zouden de periodes voor een vakantie dan nog steeds zo druk zijn? Welke dingen MOET je van jezelf afronden en welke dingen WIL je eigenlijk afronden. Moet dit echt afgerond of kan het ook na de zomer? 
 
Het is belangrijk de verschillen tussen de cirkel van betrokkenheid en de cirkel van invloed te zien en ervaren. Wanneer ben jij ergens bij betrokken en wanneer kun je echt invloed uitoefenen? Het loslaten van hetgeen waar je geen invloed op kunt uitoefenen is echt bevrijdend en geeft je nieuwe energie om in je cirkel van invloed te stoppen. 
 
Geluksmodel
Het steeds maar weer in een soort ratrace zitten om alles maar gedaan te krijgen gaat volgen Tal Ben-Shahar helemaal niet leiden tot geluk. Volgens Ben-Sharar is het vinden van geluk een combinatie van twee dingen:

  1. Zinvolle doelen stellen, nastreven en bereiken
  2. De ervaring dat je op de goede weg bent om die doelen te bereiken

Als we het hebben over vakantiestress dan gaat het op beide punten mis. Hoe zinvol zijn onze doelen eigenlijk als die doelen niet vanuit eigen keuzes tot stand gekomen zijn (de cirkel van betrokkenheid) en we als een dolle naar de vakantie toewerken omdat onze omgeving dat van ons vraagt? En genieten we eigenlijk nog wel van de weg die ons naar het doel toebrengt? We willen graag in de toekomst geluk vinden, maar we vergeten vaak dat we nu leven en dat we nu ook een geluksgevoel zouden moeten willen ervaren. Als we in de ratrace zitten dan streven we toekomstig geluk na, maar leven we niet in het moment. Hier komt veel stress bij kijken. Het is immers geen positieve situatie, er zijn geen positieve gedachtes en we zijn niet actief bezig met de cirkel van invloed. We worden geleefd en daar moeten we vanaf! 

In de bijgevoegde opdracht staan manieren die je helpen om vakantiestress tegen te gaan. Lukt het je niet om deze opdracht voor je vakantie te doen, neem deze dan eens mee op vakantie en maak eens tijd om na te denken over hoe proactief jij eigenlijk bent, welke gedachtes jij hebt bij je to-do lijstjes en wat jou nu eigenlijk gelukkig maakt.  

Samenvattend:

  • De negatieve stress die je ervaart voor een vakantie, is (deels) weg te nemen door situaties anders te interpreteren. Bekijk zaken positief: als ik dit weer afvink, dan kan ik door naar het volgende en zo wordt mijn lijst steeds korter!;
  • Vakantiestress heeft ook te maken met een onderscheid maken tussen waar ben ik bij betrokken en waar heb ik nu écht invloed op. Waar zeg ik nu eens NEE tegen en wat doe ik wel;
  • We moeten weer leren om de juiste doelen te stellen voor de toekomst (wat is écht belangrijk!), zonder daarbij te vergeten in het moment te leven.

Hulp nodig bij het managen van je stress? Leg contact! Hallo@brainwave.nu of 06-45458838.

Stress en slaap

Stress en slaapkwaliteit

Op de website van de Hersenstichting is te lezen dat 63% van de Nederlands niet positief is over hun eigen slaapkwaliteit. Het gaat dan om inslapen, doorslapen en vroeg wakker worden. 63% van de Nederlanders zegt dus moeite te hebben met één van deze factoren of zelfs met alle drie! Vrouwen zijn doorgaans negatiever over hun slaapkwaliteit dan mannen.

In onze ogen is dit percentage schrikbarend hoog. Hoe kan dat? 

49% van de Nederlanders geeft aan dat het grootste probleem ligt bij het midden in de nacht wakker worden en dan niet meer in slaap kunnen komen. Waarom komen deze mensen dan niet meer in slaap? 

Brainwave ging op onderzoek uit en kwam uit bij slaapdeskundige Arthur Spielman. Hij heeft het 3P-model van chronische slaapproblemen ontwikkeld. Chronische slaapproblemen ontstaan eigenlijk altijd door drie factoren:

  1. Aanleg voor slapeloosheid
  2. Triggers van slapeloosheid
  3. Bestendigers van slapeloosheid

Aanleg

Mensen verschillen in hun mate van waakzaamheid; de ene persoon slaapt overal doorheen, terwijl een ander bij een klein geluid al rechtop in zijn of haar bed zit. Het is een geestelijke eigenschap waar je mee geboren wordt. Dat wil overigens niet zeggen dat mensen die waakzaam zijn, ook altijd slecht slapen!

Triggers

Door ingrijpende gebeurtenissen, zoals life-events (lees hier meer over in een eerder blog) kunnen mensen uit balans raken en meer stress ervaren, waardoor hun slaapkwaliteit tijdelijk achteruitgaat. Deze triggers zijn doorgaans van korte of middellange duur. 

Bestendigers

Bestendigers zijn factoren die ervoor zorgen dat de slapeloosheid maar blijft voortduren. De trigger is verdwenen, maar de slaapkwaliteit herstelt zich niet. Acute slapeloosheid verandert dan in chronische slapeloosheid. Voorbeelden van bestendigers zijn middagslaapjes doen om moeheid te bestrijden, te veel tijd in bed doorbrengen. Slaapmiddelen nemen, alcohol nuttigen en negatieve gedachtes over slaappatronen.

Deze drie factoren hangen met elkaar samen zoals je in de figuur ziet.

Aanleg zorgt voor een lage drempel voor slapeloosheid. De triggers zorgen acuut voor een slaapprobleem, maar de bestendigers zorgen ervoor dat de slaapproblemen niet meer ophouden. Triggers die acute slaapproblemen veroorzaken, nemen op een gegeven moment weer af, maar vergeet niet: de bestendigers zorgen ervoor dat een acuut slaapprobleem in stand gehouden blijft en een chronisch slaapprobleem wordt!

Van der Klaauw beschrijft in zijn boek ‘Versla het ‘monster” verschillende soorten triggers. Eén van die triggers is stress. Aangezien we bij Brainwave hier veel kennis over hebben, zullen we in deze blog inzoomen op deze trigger. Stress heeft een invloed op je slaapkwaliteit, maar kan ook door je gebrek aan slaap veroorzaakt worden. Je komt hiermee in een negatieve spiraal terecht. Vraag jezelf eens af: waar komt deze stress die ik ervaar vandaan? Van te weinig slaap of veroorzaakt de stress dat ik slecht slaap? 

Als stress de veroorzaker is, pak dan de bron van de stress aan. Ervaar je stress van een te hoge werkdruk, praat daar dan over met je leidinggevende, doe een coachingstraject om je stress beter te leren hanteren, of ga op zoek naar een andere baan. 

Is een slaaptekort de veroorzaker van stress, dan ga je aan de slag met je slaaptekort, wat waarschijnlijk chronisch is geworden door de bestendigers. 

Er zijn twee groepen bestendigers:

  1. Disfunctionele gedachten
  2. Disfunctionele acties en gewoonten

Er zijn gedachten die je slaap negatief beïnvloeden. Kijk maar eens naar het onderstaande lijstje. Heb jij deze gedachtes ook weleens? 

  • Als ik slecht heb geslapen, dan moet ik die uren ergens inhalen
  • Als ik slecht slaap, dan ga ik een rotdag tegemoet
  • Eén dag in de week slacht geslapen, betekent het in gang zetten van een patroon van dagenlang slecht slapen
  • Ik stort in als ik een paar dagen slecht slaap
  • Anderen slapen goed, waarom ik niet? 

Er zijn ook acties en gewoon ten die chronische slaapproblemen in stand houden zoals:

  • Compensatiegedrag: je haalt slaap in als je ’s nachts slecht geslapen hebt, waardoor eigenlijk je hele slaapritme uit balans raakt
  • Slaapmiddelen innemen
  • Overdag heel weinig doen om energie te sparen
  • Niet naar buiten gaan, te weinig daglicht

Het is belangrijk om deze bestendigers aan te pakken. Zowel je gedachtenpatronen over slapen, als je acties en gewoonten onder de loep nemen, kunnen hierbij enorm helpen. De bestendigers zijn de veroorzakers van het feit dat mensen nadat ze ’s nachts wakker geworden zijn, niet meer inslapen. Daarmee hebben we antwoord gegeven op bovenstaande vraag.

 

Meer weten? 

Lees het boek van William van der Klaauw (Versla het ‘monster’) want daar staan mooie inzichten in. 

Slapen en herstellen komen ook terug in de veerkrachttrajecten van Brainwave. We besteden aandacht aan je slaapkwaliteit, activering en herstelmogelijkheden om stress beter het hoofd te bieden. 

Neem contact op via hallo@brainwave.nu als je vragen hebt.

Waarom iedereen stress anders ervaart

Waarom iedereen stress anders ervaart

Heb je je weleens afgevraagd waarom de ene persoon stress ervaart van een drukke agenda en anderen niet? Waarom zijn die verschillen zo groot? 

Uit onderzoek blijkt dat de reacties die mensen geven op stressvolle situaties niet gelijk zijn. Dat komt omdat iedereen een andere manier heeft om een stresssituatie te interpreteren. Met andere woorden: als er iets stressvols gebeurt, dan denkt niet iedereen hetzelfde over deze stressvolle situatie. Je gedachtes en denken over de situatie maken dat je stress ervaart. Daarnaast is jouw inschatting of je de situatie het hoofd kunt bieden met jouw vaardigheden en kennis ook van belang bij deze interpretatie. Als je denkt dat je de situatie niet goed aankunt, dan ervaar je meer negatieve stress bij die situatie, dan dat je ervan overtuigd bent dat je de situatie wél het hoofd kunt bieden.  

Het is eigenlijk heel simpel:

Als je bij een specifieke situatie negatieve gedachtes hebt en je denkt dat je de situatie niet de baas bent, dan ga je steeds meer negatieve stress ervaren bij die specifieke situatie. Benader je de situatie positief en denk je dat je de situatie kunt managen, dan word je reactie veel functioneler: je pakt de situatie aan en je ervaart zelfs kortdurend positieve stress omdat je de situatie goed hebt aangepakt. 

Het mooie hiervan is dat je gedachtes kunt leren controleren. Je kunt dus leren situaties positief te interpreteren waardoor je minder stress ervaart. Dat is belangrijk omdat:

  • Negatieve gedachtes elkaar alleen maar versterken: hoe meer je negatief denkt, hoe meer je gaat geloven dat je situaties écht niet de baas bent;
  • Negatieve gedachtes vaak helemaal niet waar zijn!
  • Negatieve gedachtes voorspellend zijn voor gedrag: als je maar vaak genoeg denkt dat je iets niet kunt, dan kun je het op een gegeven moment ook écht niet meer

Het is dus belangrijk negatieve gedachtes ter discussie te stellen. Vraag je eens af: klopt deze gedachte bij deze situatie nu echt, of maak ik mezelf maar iets wijs? 

Hulp nodig? Hallo@brainwave.nu of bel met een van onze coaches:

Reinier Meier +31629328783
Jelke Nekkers +31626126637

Veerkracht en coping

Veerkracht en coping

Van klanten krijgen we de laatste tijd vaker de vraag wat nu eigenlijk het verschil is tussen veerkracht en coping. Je bent toch veerkrachtig als je goed met moeilijke situaties kunt omgaan? Wat is dan eigenlijk het verschil? 

Het leek me leuk om hier een blog aan te wijden. 

Verschil coping en veerkracht

Coping

Psychologen noemen de manier waarop je geneigd bent om om te gaan met stressvolle omstandigheden en tegenslagen, je ‘copingstijl’. Coping is afgeleid van het Engelse begrip ’to cope with’ wat letterlijk betekent ‘kunnen omgaan met of opgewassen zijn tegen’. Het effect dat een probleem op je heeft, wordt grotendeels bepaald door je copingstijl. Waarschijnlijk heb je meerdere copingstijlen die je gebruikt, al zal er waarschijnlijk één favoriete stijl zijn die het beste bij je past. Het kunnen inzetten van verschillende copingstijlen kan handig zijn, omdat geen enkele copingstijl altijd effectief is. Sommige copingstijlen zorgen ervoor dat je je op de korte termijn beter voelt, maar lossen het probleem op de langere termijn niet op.

Er zijn dus verschillen stijlen in hoe je kunt omgaan met een probleem. 

In de psychologie wordt een onderscheid gemaakt tussen probleemgerichte en emotiegerichte coping en tussen actieve en passieve coping. Bij probleemgerichte coping probeer je het probleem op te lossen, bij emotiegerichte coping probeer je de gevoelens die het probleem veroorzaken, te veranderen. Het kan helpen om je meer bewust te worden van de copingstijlen die je gebruikt. Als een probleem je blijft dwarszitten of als je maar niet verder komt met iets, probeer er dan eens op een andere manier mee om te gaan. Gedragsverandering is over het algemeen niet makkelijk, maar door je meer bewust te worden van je eigen copingstijlen zet je een belangrijke eerste stap. In een bepaalde copingstijl kan gebruikgemaakt worden van een veelheid aan mechanismen. Een veelgebruikte indeling is:

  1. Actief aanpakken en oplossen: Bij deze stijl ga je na wat de verschillende mogelijkheden zijn om het probleem op te lossen en maakt hieruit een keuze. Bij een moeilijk probleem deel je het op in delen die je één voor één aanpakt. Vaak is dit een effectieve copingstijl, behalve wanneer het gaat om een probleem dat gewoon niet op te lossen is, zoals het overlijden van een dierbare vriend. Op zulke momenten is emotiegerichte coping van belang, zoals bijvoorbeeld de volgende stijlen:
  2. Verdoven: Bij deze stijl sla je op de vlucht voor het probleem of de tegenslag. Je pakt het niet aan, maar zoekt een vorm van troost. Dat kan bijvoorbeeld door hard te werken of door drank, drugs, sigaretten of seks. Dit kan een effectief zijn als er bijvoorbeeld iets gebeurt dat je overweldigt, maar je niets aan de situatie kunt veranderen. Op lange termijn is deze stijl weinig effectief, omdat je er verslaafd aan kunt raken
  3. Vermijden: Het probleem wordt ontkend en vermeden. Je doet alsof het probleem er niet is en duikt ervoor weg. Meestal niet de meest effectieve copingstijl op lange termijn
  4. Sociale steun zoeken: Je zoekt steun bij anderen of je vraagt hulp om het probleem samen met anderen op te lossen. Over het algemeen werkt deze stijl goed
  5. Passief reageren: Je piekert, geeft jezelf de schuld en twijfelt aan jezelf. Je voelt je machteloos en hebt het idee dat je niets aan de situatie kunt doen en onderneemt dan ook helemaal niets.  Deze copingstijl lijkt op vermijding, met als verschil dat er bij vermijding niet over het probleem wordt nagedacht. Je zou zeggen dat deze stijl eigenlijk nooit effectief is, maar soms werkt het wel. Immers, sommige problemen lossen vanzelf op 
  6. Het uiten van je emoties: Deze copingstijl voelt voor jezelf vaak als een opluchting maar lang niet altijd voor je omgeving. Want misschien gooi jij je spanning, frustratie of boosheid eruit terwijl je je soms agressief of asociaal gedraagt. Maar dit is over het algemeen wel een betere manier om je emoties weer onder controle te krijgen dan door emoties te onderdrukken
  7. Geruststellende gedachten: Je houdt jezelf voor dat alles vanzelf wel goedkomt en dat anderen het nog veel zwaarder hebben, dat er ook positieve kanten aan de situatie zitten of dat een hogere macht het zo heeft bedoeld. Dit is over het algemeen een goede copingstijl, omdat je hiermee jezelf kalmeert. Wanneer in een bepaalde situatie juist snel actie vereist is, is het natuurlijk niet effectief.

Veerkracht

Veerkracht is de capaciteit om je aan te passen en welzijn te bereiken, in omstandigheden die bedreigend kunnen zijn. Veerkracht is deels aangeboren en is vrij constant gedurende iemands leven, maar kan afnemen door gebeurtenissen die een beslag leggen op je veerkracht. Denk hierbij aan verandering in werk of privé. 

Het gaat er in de basis om dat je veerkracht behoudt door effectieve copingstijlen toe te passen. Zo kan overmatig ‘verdoving zoeken’ je veerkracht ondermijnen. 

Veerkracht gaat dus om het behoudt van een capaciteit om je aan te passen om welzijn te bereiken. Dat DOE je door effectieve copingstijlen toe te passen. In coaching trainen we mensen om effectieve copingstijlen toe te passen en veerkrachtig te blijven. 

Meer weten over de coachingstrajecten van Brainwave? Leg contact via hallo@brainwave.nu of bel naar 06-45458838 en vraag naar Karin Eikmans.

Werkvignetten: energie en werkbeleving

Werkvignetten: energie en werkbeleving

Ik spitte laatst oude uitgaves van De Psycholoog uit. De Psycholoog is het tijdschrift van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) dat de wetenschappelijke en beroepsontwikkelingen binnen de psychologie onder de aandacht brengt. Ik stuitte op een artikel van o.a. Wilmar Schaufeli over ‘vignetten’ die iets zeggen over de verschillende manieren waarop mensen met werk omgaan, hoe zij werk beleven en hoeveel energie zij hebben.

Ik vond het verhelderend en wil het hier in een blog verwerken. 

In het artikel uit 2001 worden vier manieren onderscheiden hoe mensen met werk omgaan en hoe zij werk beleven. Twee van deze vignetten komen ook in de dienstverlening van Brainwave aan de orde. 

Het eerste vignet is bevlogenheid. Er zijn medewerkers die ondanks een hoge werkdruk en lange werkdagen niet opbranden. Integendeel, ze schijnen het heel leuk te vinden in hun drukke baan. Deze medewerkers voelen zich fit en gezond. Zij ervaren hun werk als aangenaam. Er bestaat dus een categorie werknemers die met veel energie en overgave hun werk doen en daar veel plezier aan beleven. 

De categorie die daar eigenlijk lijnrecht tegenover staat qua energie en werkbeleving is de categorie medewerkers met burn-out. Zij zijn mentaal en fysiek uitgeput en ervaren hun werk als onaangenaam. Ze zien het nut niet van hun werk en voelen een zekere afstand tot hun werk. 

Workaholics verschillen van bevlogen werknemers doordat ze een gespannen en dwangmatige indruk maken; ze werken weliswaar evenveel en even hard als bevlogen werknemers, maar doen dat op een verbeten manier die geen ruimte laat voor relativering en ontspanning. Overigens bestaat de indruk dat workaholisme en bevlogenheid elkaar overlappen in die zin dat werkverslaafden wel bevlogen kunnen zijn, maar niet andersom.  

De categorie 9 – 5 is een groep medewerkers die doorgaans hun werk als aangenaam  ervaren, maar niet over de dosis energie beschikken die een bevlogen medewerker wel heeft. Medewerkers in deze categorie zullen hun werk goed uitvoeren, maar voelen niet een behoefte om de beste te zijn. Ze willen wel promoveren, maar zeker niet tegen elke prijs. Er hoort een balans te zijn tussen werk en privé.  

Tot welke categorie behoor jij? 

Bij Brainwave hebben we de ambitie om medewerkers veerkrachtiger te maken. We willen dat medewerkers zich fit en vitaal voelen en ze met een aangenaam gevoel aan het werk zijn. Deze kenmerken komen terug bij de ‘bevlogen’ medewerker. We coachen op veerkracht om medewerkers bewust te maken van hun energie en of zij hun werk als aangenaam ervaren. Ook zorgt meer veerkracht voor minder verzuim. 

Ook coachen we medewerkers die overwerkt zijn geraakt en niet meer fit zijn. Deze medewerkers zijn overspannen of burn-out, hebben vaak al contact gehad met een bedrijfsarts en zijn gebaat bij een begeleidingstraject waarbij ze zich gaandeweg weer fitter gaan voelen. We weten uit de praktijk dat medewerkers die nu in de categorieën ‘workaholic’  of ‘bevlogen’ zitten, soms ‘oversteken’ naar burn-out, omdat ze steeds minder energiek worden. Er is dan te weinig ruimte voor ontspanning en herstel. Daar kunnen we in coaching aan werken. 

Meer weten over de coachingstrajecten van Brainwave of in contact komen met mij, Karin Eikmans, psycholoog bij Brainwave? Leg contact via hallo@brainwave.nu of bel naar 06-45458838.

We komen graag in contact!

Job Demands-Resources Model

Job Demands-Resources Model: voorspeller voor burn-out

In de maand april besteden we, bij Brainwave, in het bijzonder aandacht aan (verzuim)preventie. Op 14 april was het de Dag van de Preventie. Wij vinden preventie zo belangrijk dat we er maar de Maand van de Preventie van gemaakt hebben!

In dit blog aandacht voor het JD-R Model wat in kaart brengt wat de balans is tussen werkeisen en energiebronnen. Het model heeft een voorspellende waarde voor stressklachten, overspannenheid en burn-out en dus……verzuim.

Het Job Demands-Resources Model is een veelgebruikt model om de relaties tussen werkkenmerken en werkuitkomsten te bestuderen. Het model veronderstelt dat hoge werkeisen (job demands) leiden tot stressreacties en ongezondheid. Dat noemen we het uitputtingsproces. Het beschikken over veel energiebronnen (job resources) leidt tot hogere motivatie en productiviteit. Dat is het motivationele proces.  

Het JD-R Model stelt dat er twee processen een rol spelen bij het ontstaan van burn-out. Ten eerste: als iemand moet presteren onder grote druk (hoge werkeisen) dan kan dat leiden tot vermoeidheid en irritatie. Het is belangrijk dat iemand voldoende herstelt na inspanning. Als een werknemer dat niet doet of die kans niet krijgt, dan staat de werknemer continu onder druk wat kan leiden tot mentale – en lichamelijke uitputting.  Dat zijn de energetische elementen van burn-out. Ten tweede: een gebrek aan energiebronnen leidt ertoe dat een werknemer niet goed kan inspelen op de werkeisen, waardoor doelen niet bereikt worden. Dit kan weer leiden tot mentale afstand tot het werk. We merken dan dat een werknemer steeds cynischer wordt over het werk (“het gaat toch niet lukken…..waarom doen we dit eigenlijk!”). Met andere woorden: het motivationele proces van werk staat onder druk. 

Burn-out heeft dus twee componenten: een uitputtingscomponent en een motivationele component. Als beide componenten onder druk staan, wordt de kans op burn-out groter. 

Maar weet je wat nou zo mooi is? 

We weten dat energiebronnen een effect hebben op de uitputting die door werkeisen veroorzaakt worden. Met andere woorden: een medewerker met voldoende energiebronnen kan deze gebruiken om het effect van werkeisen op uitputting te verlagen!

Het is dus heel belangrijk om goed in de gaten te houden met welke werkeisen je te maken hebt en welke energiebronnen je kunt aanwenden om werkeisen beter te managen. Dan kun je burn-out voorkomen en ben je veerkrachtiger aan het werk. 

Wil je aan de slag hoe je een betere balans krijgt tussen werkeisen en hulpbronnen om stressklachten te voorkomen of aan te pakken? Leg contact via hallo@brainwave.nu of bel onze psycholoog, Karin Eikmans, op 06-45458838 voor meer informatie.  

Verzuimpreventie

Verzuimpreventie

Deze keer een blog over de kracht van preventie. Het doel van preventie is te zorgen dat mensen gezond blijven door hun gezondheid te bevorderen en te beschermen. Dat houdt dus in dat we moeten ingrijpen in situaties waarin medewerkers uit balans dreigen te raken vóórdat zij uitvallen en verzuimen.

Maar hoe?

Preventief beleid rondom stressmanagement speelt zich af tussen een medewerker en de omgeving waarbinnen die medewerker functioneert. Het gaat dus niet alleen om technieken die medewerkers kunnen gebruiken om beter met stress om te gaan. Het gaat óók om visie en beleid van de organisatie hoe om te gaan met negatieve stress en het bevorderen van veerkracht. Het is een wisselwerking. Communicatie speelt hierin een sleutelrol.

Voor individueel stressmanagement kan een organisatie verschillende pijlers inzetten. Denk hierbij aan groepstrainingen of individuele coaching. Bij Brainwave zetten we in op individuele coaching omdat we weten dat de effectiviteit van deze manier groot is. In het kader van preventie kun je dan denken aan het (online) veerkracht coaching programma. Bij dit programma maken we gebruik van het gedachtegoed van de Positieve Gezondheid. Dit model steunt op zes pijlers: 

  • Dagelijks functioneren (omgaan met tijd, grenzen stellen etc.);
  • Lichaamsfuncties (fitheid, vitaliteit etc.);
  • Mentaal welbevinden (concentratie, gevoel van controle etc.);
  • Zingeving (zinvol leven, dankbaarheid etc.);
  • Kwaliteit van leven (genieten, gelukkig zijn etc.);
  • Meedoen (sociale steun, sociale contacten etc.). 

We gaan dus op een holistische manier met medewerkers aan de slag om hun stress te verminderen en hun veerkracht weer goed te krijgen. Hoe kun je beter met stress omgaan? Welke factoren maken dat jij uit balans raakt? Elk traject is maatwerk, immers, elk persoon is anders in zijn of haar stressbeleving. 

We bieden dus individuele coaching online aan, maar merken ook dat er vanuit organisaties steeds meer de vraag komt om een coach incompany te hebben die aan de slag kan met medewerkers in stressmanagement. Organisaties willen immers gezonde medewerkers behouden en verzuim tegengaan. Dat doen we door de drempel laag te houden: een psychologisch spreekuur in huis waar medewerkers laagdrempelig hulp kunnen vragen bij problemen waar zij tegenaan lopen, waar zij informatie en vaardigheden krijgen aangereikt om op een effectieve manier met stress om te gaan. We kunnen medewerkers helpen hun veerkracht weer terug te krijgen om met meer plezier aan het werk te gaan en verzuim te verminderen.

Wil je meer weten over wat Brainwave aanbiedt in het kader van stressvermindering,  veerkrachtverbetering en verzuimpreventie? Neem contact op! Wij denken graag met je mee!

hallo@brainwave.nu

Veerkracht en Life events

Veerkracht en life events

Belangrijke gebeurtenissen die vergen dat een persoon zich moet aanpassen aan een nieuwe situatie, hebben bewijsbaar een negatieve invloed op iemands gezondheid. Deze belangrijke gebeurtenissen noemen we ook wel ‘life events’. Voorbeelden van life events zijn verlies van een dierbare, scheiding, lichamelijk letsel, verhuizing, ontslag, pensioen, zwangerschap en uitbreiding van het gezin. De life events hangen dikwijls samen met de levensfase waarin iemand zich bevindt. Psycholoog Erik Erikson deed onderzoek naar deze levensfasen en kwam tot de conclusie dat de verschillende levensfasen samenhangen met een kerndoel. Zo heeft de fase van middelbare leeftijd als kerndoel “productiviteit”. Dit is de meest productieve periode uit ons leven: we brengen kinderen groot, maken carrière en helpen anderen. Het is de fase waarin we onze levensdoelen waarmaken en ook de fase waarin doorgaans meerdere life events plaatsvinden. Denk hierbij aan zwangerschap, gezinsuitbreiding, mantelzorg, scheiding enzovoort. Ook fenomenen als ‘het dertigersdilemma’ en de ‘midlifecrisis’ spelen in deze fase een rol. 

Welke impact een life event heeft op een persoon is van een aantal factoren afhankelijk: het type gebeurtenis, de persoonlijke beleving bij die gebeurtenis EN hoe veerkrachtig een persoon is. Een veerkrachtig persoon zal belangrijke gebeurtenissen beter verwerken en sneller terugveren. 

Uit een eerder blog van deze maand leerden we al dat veerkracht ook wel stressbestendigheid genoemd wordt. Hoe gaat een persoon met verschillende situaties om? 

In de coachingstrajecten rondom veerkracht van Brainwave nemen we dergelijke life events mee in de coaching. Wat is er gebeurt in het leven van een coachee? Is iemand net moeder geworden? Heeft iemand een dierbare verloren? Is er sprake van lichamelijke ongemakken? Bevindt iemand zich in een midlifecrisis? Verschillende levensfasen en life events vragen om een persoonlijke benadering in de coaching om goed aan de sluiten bij de specifieke coachvraag.  

Misschien merkt u, als leidinggevende, dat een medewerker wel wat hulp kan gebruiken bij het vergroten van veerkracht in een specifieke levensfase of bent u zelf een medewerker die veerkrachtiger wil worden in het omgaan met life events. Neem contact op! Wij bieden coachingstrajecten rondom veerkracht aan. Wij denken graag met u mee! hallo@brainwave.nu

Heeft u nog twijfels of veerkracht coaching iets voor uw medewerker is? Vraag dan hier de checklist aan om te bekijken of veerkracht coaching een goed idee is.

Veerkrachtiger worden

Veerkrachtiger worden

Veerkracht is altijd het resultaat van hoe een persoon reageert om zijn of haar omgeving. Veerkracht zou je ook stressbestendigheid kunnen noemen. Hoe gaat een persoon met verschillende situaties om? Het moeilijke aan het bepalen van veerkracht of stressbestendigheid is dat een persoon in de ene situatie heel veerkrachtig kan zijn, terwijl hij of zij op een ander moment veel minder veerkrachtig is. Veerkracht is dus niet per definitie een persoonlijkheidseigenschap, maar het resultaat van hoe een persoon onder bepaalde specifieke omstandigheden reageert. Natuurlijk is het wel degelijk zo dat we ervan uit kunnen gaan dat een deel van onze stressbestendigheid aangeboren is. Maar het overgrote deel van onze veerkracht ligt binnen onze controle! 

De visie van Brainwave is dat veerkrachtige medewerkers minder vaak verzuimen en doorgaans gelukkiger en productiever zijn in hun werk en leven. Veerkrachtig zijn is voor het overgrote deel aan te leren en controleren door de focus te leggen op die zaken die nu wellicht misgaan of waar iemand in wel groeien. 

Maar hoe wordt iemand dan veerkrachtiger? 

Een aantal elementen zijn hierbij van belang, waaronder gezond leven: weten wat stress doet met je lichaam, regelmatige lichaamsbeweging, voldoende slapen, ontspannen, weinig alcohol, niet roken, goede eetgewoonten enzovoort. 

Maar wist u ook dat de meest belangrijke factor in het krijgen van meer veerkracht, sociale steun van de omgeving is? Sociale steun zorgt voor meer veerkracht, een gebrek eraan zorgt dat de veerkracht afneemt. Het gaat er dan met name om dat iemand het gevoel heeft dat hij of zij anderen om hulp kan vragen; dat vrienden, familie, kennissen en collega’s beschikbaar zijn voor hulp. 

Naast het gevoel te hebben sociaal gesteund te worden, is het voor mensen over het algemeen heel belangrijk controle en autonomie te hebben over situaties. Hoe meer gevoel van controle en autonomie, hoe veerkrachtiger mensen zijn. Als we dit vertalen naar de werkpraktijk dan is het dus enerzijds belangrijk dat teams ook op sociaal niveau effectief functioneren én anderzijds dat een organisatie werknemers autonomie (en dus controle) geeft over hun eigen werkproces. Theo Compernolle schrijft dat het daarnaast heel belangrijk is dat er een goede balans bestaat tussen werk en privé. Hij schrijft letterlijk: 

“Een bedrijf dat gezinnen van zijn managers onder druk zet, schaadt niet alleen hun gezondheid, maar ook hun prestaties op het werk”.

Afstemming en communicatie zijn sleutelwoorden in het vergroten van veerkracht bij medewerkers. Misschien kunt u, als leidinggevende, wel wat hulp gebruiken in het vergroten van veerkracht bij uw medewerkers (of uzelf!) of bent u zelf een medewerker die veerkrachtiger wil worden. Neem contact op! Wij bieden coachingstrajecten rondom veerkracht aan. Wij denken graag met u mee! hallo@brainwave.nu

Waar ben ik goed in?

Waar ben ik goed in?

Ongetwijfeld stel je jezelf wel eens de vraag ‘waar ben ik nou eigenlijk goed in?’. Bijvoorbeeld omdat je jezelf verder wilt ontwikkelen. Of omdat je je werk al langere tijd minder leuk vindt. En dat laatste is geen prettig gevoel.

Zo steek jij jouw vuurtje weer aan

In deze blog zoomen we in op het onderdeel talent en met name jouw natuurlijke talenten. Hoe jouw brein van nature werkt, informatie opneemt en verwerkt, wat je natuurlijke werkstijl is en hoe je bepaalde keuzes maakt. Als jouw werk goed aansluit bij je natuurlijke talenten dan is de kans groter dat je werk doet waar je goed in bent en waar je voldoening uithaalt. Andersom, benut jij onvoldoende je natuurlijke talenten in je werk? In dat geval werk jij veel meer met wat je jezelf hebt aangeleerd: je aangeleerde vaardigheden en competenties. En daar is niets mis mee. Het gaat vooral om een gezonde balans. Want natuurlijke talenten + vaardigheden + competenties = werkplezier

  • Onthoud dus dat natuurlijke talenten niet hetzelfde zijn als aangeleerde vaardigheden en competenties. 

Ontdek je natuurlijke talenten met 6 vragen

Wij helpen je graag een stapje dichter bij waar je van nature goed in bent. Wil je dieper onderzoeken waar je natuurlijke talenten liggen dan zou je een brein game kunnen overwegen. Wil je meer informatie over een brein game? Mail ons naar hallo@brainwave.nu

6 vragen die je voor jezelf kunt beantwoorden: 

  1. Hoe observeer jij een situatie? Je hebt van nature een ‘gefocust’ brein als je tijdens een overleg meer geneigd bent je te focussen op een klein deel van de informatie. Bijvoorbeeld omdat je dat deel heel goed wilt begrijpen. Daarbij ben je supergeconcentreerd en laat je je niet afleiden door de omgeving. Heel misschien dat je na een overleg het gevoel hebt dingen te hebben gemist. Of staan bij jou juist je gevoelsantennes aan, kun je daardoor een bulk aan informatie tot je nemen en tussendoor ook nog meekrijgen wat er bijvoorbeeld buiten de vergaderruimte gebeurt? In dat geval heb je meer een ‘ontvankelijke’ brein. Mogelijk herken je ook bij jezelf dat je na een werkdag wat overprikkeld bent. 
  2. Hoe verwerk jij de informatie die je waarneemt? Ben je meer een ‘analytische’ denker? In dat geval kun je makkelijk veel informatie meenemen in je denkproces om tot een oplossing te komen. Je hebt oog voor detail en vindt het belangrijk om dingen echt goed te begrijpen. Kan zijn dat je soms wat langer doet over een beslissing dan een andere collega die meer een ‘intuïtieve’ denker is. Intuïtieve denkers blinken namelijk uit op het moment dat ideeën en meningen snel gevormd moeten worden. Je kan makkelijker snelle conclusies trekken op basis van veel informatie. Vaak maak je gebruik van je eerdere ervaring uit vergelijkbare situaties. Omdat jij je met name focust op hoofdzaken kun je soms bijzaken uit het oog verliezen. 
  3. Hoe maak jij keuzes? Ben jij een ‘bedachtzame’ denker? Dan herken je bij jezelf dat je alle opties op een rijtje zet voordat je een keuze maakt. Daarbij vind jij het ook belangrijk om je collega’s mee te nemen in je beslisproces zodat je zeker weet dat iedereen het er mee eens is. Soms kan het zijn dat je hierdoor bepaalde keuzes of beslissingen uitstelt. Of ben je veel meer een ‘praktische’ denker en blink je uit als er snel, doelmatig en praktische keuzes gemaakt moeten worden? Je houdt van aanpakken en je wilt snel actie. Je hebt liever dat er iets gebeurt dan dat je je laat remmen door een keuzeproces. Mogelijk ga je wel iets te snel over naar actie waardoor je collega’s niet altijd meekrijgt.
  4. Hoe organiseer jij je werk? Je werkt ‘planmatig’ als je voordat je aan de slag gaat eerst een overzicht maakt van alle taken en werkzaamheden. Daarbij heb jij je tijd in vaste blokken ingedeeld en mogelijk al weken vooruit gepland. Jij blinkt erin uit om complexe projecten tot een goed einde te brengen. Soms heb je er wel moeite mee als dingen niet lopen zoals je dat van tevoren gepland had en vind jij het lastig om je plan om te gooien. Ben je iemand die veel meer ‘improviserend’ werkt, dan heb jij vaak geen vaste planning nodig. Je gaat juist heel lekker als dingen ad hoc moeten gebeuren. Je deelt je tijd flexibel in en je bedenkt op het moment zelf wat je gaat doen. Daarbij kun je snel schakelen en dingen ook tussendoor doen. Risico is dat je soms urgente en of belangrijke taken laat liggen. 
  5. Hoe handel jij? Ben jij iemand die heel ‘precies’ te werk gaat? In dat geval heb je liever dat je minder, maar ‘goed’ werk levert op een dag, dan dat je te veel ‘half’ werk levert. Mogelijk ben jij altijd die collega die gevraagd wordt het werk van andere collega’s na te kijken. Je neemt de tijd om je werk af te maken. In een werksetting waar ‘tijd’ geen factor is kom jij goed tot je recht. Echter, als jij werkt met veel deadlines dan kan het zijn dat je veel stress ervaart doordat jij voor je gevoel alleen half werk kunt leveren. Je bent een ‘snelle’ handelaar als je heel veel werk in een korte tijd kunt doen. Je doet het liefs zoveel mogelijk in een dag in plaats van een beperkte hoeveelheid nauwkeurig werk. Je komt het beste tot je recht in een omgeving waar een hoog werktempo gewenst is en je soms ook schoonheidsfoutjes mag maken. Je kunt makkelijk bergen met werk verzetten, maar soms kan het zijn dat je te veel doet waardoor je meer fouten maakt.  
  6. Wat je werkstijl? Heb je van nature een ‘aanhoudend’ brein dan kun jij bijvoorbeeld 90 minuten goed focussen op één taak voordat je iets anders gaat doen. Je werkt het liefst in een rustige werkomgeving aan grote(re) projecten waar je taakgericht aan de slag kunt. Te veel afwisseling in taken kan je stress geven. Heb je veel meer een ‘dynamische’ werkstijl dan kun je maximaal 30 minuten werken aan één taak. Je hebt afwisseling nodig voor flow in je werk. Je vindt het prettig als je veel taken tegelijk kunt doen in een drukke werkomgeving. Mogelijk kan het zijn dat je hierdoor te veel door elkaar doet waardoor je dingen niet op tijd afkrijgt. 

Onthoud dat er geen goed of slecht is in de antwoorden en dat je jezelf ook in meerdere beschreven stijlen kan herkennen. Het gaat erom dat jij voor jezelf in kaart brengt waar je van nature goed in bent en hoe je op je best presteert.  En andersom ook kijkt of functie en een werkomgeving die hierop aansluiten. Je kunt namelijk niet overal goed in zijn. En dat hoeft ook niet want daar heb jij collega’s voor. Als jij weet waar je goed in bent en ook weet waar je minder in uitblinkt kun je dat met je collega’s delen. Zodat jullie elkaar aanvullen en als team nog beter samenwerken en impact maken. 

Wil je meer inzicht in waar jou natuurlijke talenten precies liggen en waar jij het beste to je recht komt? Doe dan de braingame en krijg een uitgebreid en concreet rapport over hoe je brein werkt en welke werkomgeving het beste bij jou past. je het beste tot je recht komt. De braingame inclusief rapport en intake met een coach kost € 395, – (excl btw). Direct aanvragen kan via hallo@brainwave.nu

Wil je een offerte op maat voor je team? Plan een kennismakingsgesprek in met ons. Ook dat doe je snel via hallo@braiwnave.nu

We ontmoeten je graag!